Academy

Γυαλιά ηλίου χαμηλής ποιότητας – Επιπτώσεις στον οφθαλμό και την όραση

12 Μαρτίου, 202412 Μαρτίου, 2024 by eye_user No Comments

Γράφει η Μαριάνθη Χειρίδου, Οπτικός – Οπτομέτρης

Δεν είναι λίγοι αυτοί που επιθυμούν να περπατάνε στο δρόμο μια ηλιόλουστη μέρα, φορώντας κομψά γυαλιά ηλίου, τα οποία όμως απέκτησαν σε απίστευτα χαμηλή τιμή. Παρόλο που αυτά μπορεί να δείχνουν όμορφα ή να ταιριάζουν με την υπόλοιπη ένδυση, υπάρχει ένα σημαντικό πρόβλημα. Τα φτηνά ή ψεύτικα γυαλιά ηλίου, μπορεί να βλάψουν την όραση, αντί να τη προστατέψουν από το έντονο ηλιακό φως. Σε αυτό το άρθρο κάνουμε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας για το πόσο σημαντικά είναι τα γυαλιά ηλίου για τη προστασία και διατήρηση της όρασης, καθώς και τις επιπτώσεις από τα «ψεύτικα» ή γυαλιά ηλίου χαμηλής ποιότητας.

Υπάρχει μεγάλη διάσταση απόψεων, αναφορικά με το αν τα γυαλιά ηλίου είναι αποκλειστικά για μόδα, άνεση, ή εάν πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη προστασία της όρασης μας. Πολυάριθμες μελέτες έχουν αξιολογήσει την επίδραση των γυαλιών ηλίου στη ψυχολογία, επειδή φαίνεται ότι ενισχύουν θεμελιώδη κοινωνικά χαρακτηριστικά, όπως ικανότητα, ελκυστικότητα και αξιοπιστία, ενώ εντυπωσιακή είναι η επίδραση τους στην αυτοπεποίθηση, πιθανώς επειδή μειώνουν την άβολη ή και ενοχλητική κάποιες φορές άμεση επαφή με τα μάτια. {1,2}

Αντίθετα, τα γυαλιά απομιμήσεις φαίνεται ότι επηρεάζουν αρνητικά τη ψυχολογία, αφού φαίνεται ότι προκαλούν αντικοινωνική ή και ανήθικη συμπεριφορά. Πράγματι, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΠανεπιστημίουHarvard, η αγορά ψεύτικων γυαλιών, αντανακλά στη φιλοδοξία ενός ατόμου να αισθάνεται ότι απολαμβάνει αγαθά τα οποία υπερβαίνουν την αγοραστική ικανότητα του εισοδήματος του, και μπορεί να οδηγήσει σε αντιδεοντολογική ή και ανήθικη συμπεριφορά. {3}

Πέρα από τον ψυχολογικό τους αντίκτυπο, τα γυαλιά ηλίου αποτελούν απαραίτητο εργαλείο για την προστασία των ματιών από τις βλαβερές υπεριώδεις ακτίνες (UV), άρα συμβάλλουν στη συνολική μας ευεξία.

Ανεπαρκής προστασία κατά της UV-R

Τα υψηλής ποιότητας γυαλιά ηλίου διαθέτουν προστασία UV που προστατεύει τα
μάτια από τις βλαβερές υπεριώδεις ακτίνες (UV-R). Ιδανικά, τα γυαλιά ηλίου πρέπει να απορροφούν τις ακτίνες 280 – 400 nm. {4} Τα γυαλιά ηλίου χαμηλής ποιότητας συχνά στερούνται αυτό κρίσιμο χαρακτηριστικό, που όμως είναι ο βασικότερος λόγος για τον οποίο φοράμε γυαλιά ηλίου γενικότερα. Παρόλο που μπορεί να είναι κομψά, προκαλούν διαστολή στις κόρες των ματιών, επιτρέποντας μεγαλύτερη ποσότητα φωτός να εισέρχεται στο μάτι. Με το πέρασμα του χρόνου, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες επιπλοκές.

Οι βιολογικές επιδράσεις του φωτός και της υπεριώδους ακτινοβολίας (UV-R) έχουν μελετηθεί ενδελεχώς στη βιβλιογραφία. Η χρόνια έκθεση στην ηλιακή UV-R και στο ορατό μπλε φως, σχετίζεται με πολυάριθμες οφθαλμολογικές παθήσεις μεταξύ των οποίων και ο καταρράκτης, κακοήθειες των βλεφάρων, μελάνωμα του ραγοειδούς, φωτοκερατίτιδα, κερατοπάθεια και εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. {5-9}

Η φωτοαμφιβληστροειδίτιδα, η οποία εκδηλώνεται με σκοτώματα (=τυφλά σημεία), θεωρήθηκε στο παρελθόν ότι οφειλόταν σε «εγκαύματα» του αμφιβληστροειδούς. Την άποψη μιας θερμικής βλάβης του αμφιβληστροειδούς ενίσχυσαν μελέτες σε πειραματόζωα, κατά τη δεκαετία του 80’. {10,11} Ωστόσο νεότερες μελέτες έδειξαν ότι οι βλάβες αυτές, οφείλονταν σε φωτοχημικό τραυματισμό, παρά σε θερμικό, έπειτα από έκθεση του αμφιβληστροειδούς σε βραχύτερου μήκους κύματος ορατό φάσμα, δηλαδή στο ιώδες και στο μπλε φως. Ο τραυματισμός από το μπλε φως, μπορεί να προκληθεί από έκθεση σε εξαιρετικά έντονο φως για σύντομο χρονικό διάστημα, είτε έπειτα από χρόνια έκθεση σε φως μικρότερης έντασης. Η έκθεση στον αμφιβληστροειδή μετριέται σε μονάδες Joules ανά τετραγωνικό εκατοστό (J/cm 2 ) και μπορεί να προκαλέσει φωτοχημική βλάβη μόλις το συνολικό γινόμενο της δόσης-ρυθμού έκθεσης, ξεπεράσει κάποιο κατώτατο όριο (threshold). Συνεπώς, ο μηχανισμός της φωτοχημικής βλάβης χαρακτηρίζεται από «αμοιβαιότητα» (reciprocity), σε αντίθεση με τα θερμικά εγκαύματα όπου η αγωγιμότητα της θερμότητας προϋποθέτει μια αξιοσημείωτη ποσότητα ενέργειας ώστε σε χρόνο δευτερολέπτων να προκληθεί βλάβη στον αμφιβληστροειδή. {9} Πάνω σε αυτή τη γνώση, διεθνείς οργανισμοί έχουν ορίσει πίνακες με τα ασφαλή όρια, για επαγγέλματα σε εξωτερικούς χώρους που συνοδεύονται από χρόνια έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. {12}.

Ο γαλάζιος ουρανός, αποτελεί ένα συντελεστή περί του 1/100 του ορίου έκθεσης
του αμφιβληστροειδούς σε φωτεινή πηγή φωτός. Αν όμως κάποιος κοιτάξει απευθείας προς τον ήλιο, τότε μπορεί να ξεπεράσει το παραπάνω όριο μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Εκεί ωστόσο, η φυσική αποστροφή του οργανισμού από το έντονο φως, είναι αυτή που μας περιορίζει να κοιτάξουμε τόσο έντονες φωτεινές πηγές για περισσότερο χρόνο, και προστατεύει τα μάτια μας. {13} Η υπερβολική έκθεση στο φως στους ηλικιωμένους μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη, καθώς φθίνουν οι βιολογικές διαδικασίες αποκατάστασης σε κυτταρικό επίπεδο και άρα μειώνεται η αποτελεσματικότητα τους συγκριτικά με τις νεότερες ηλικίες. {9}

Οι φακοί γυαλιών ηλίου συνηθέστερα είναι κατασκευασμένοι από πολυκαρβονικά
φύλλα, μεθακρυλικό πολυμεθύλιο (PMMA), CR-39 (με πολωτικό φιλμ στο
εσωτερικό), πολυαμίδιο και γυαλί. {14} Στις περισσότερες χώρες, τα πρότυπα προδιαγραφών, συντάσσονται με το ISO 12312-1, το οποίο ορίζει ότι το ανώτατο
όριο της ακτινοπροστασίας της UV-A, στα 380nm. 15 Η έκθεση των υλικών του
φακού στην ηλιακή ακτινοβολία, προκαλεί προοδευτικά την αποδόμηση των φίλτρων, εξασθενώντας την αποτελεσματικότητα τους. Άρα η διάρκεια ζωής των γυαλιών, δεν εξασφαλίζει την πλήρη προστασία των ματιών από την επιβλαβή ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία. Σημαντικό ωστόσο είναι, ότι τα ψεύτικα γυαλιά ηλίου, όπου οι φακοί είναι μη επώνυμοι, κατασκευασμένοι από υλικά κατώτερης ποιότητας, οι οποίοι δεν πληρούν τις διεθνείς προδιαγραφές ακτινοπροστασίας ούτε τη στιγμή αγοράς τους, δηλαδή πριν ακόμα εκτεθούν στον ήλιο. {16}

Αντιηλιακή προστασία του σχήματος των γυαλιών

Ο περισσότερος κόσμος θεωρεί ότι η προστασία των γυαλιών ηλίου περιορίζεται στο σκούρο φακό, ενώ στην πραγματικότητα αυτό δεν είναι αλήθεια. Το μέγεθος των γυαλιών και του σκελετού αλλά και το υλικό κατασκευής τους, φαίνεται ότι παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο στη προστασία της τόσο της όρασης, όσο και των επικουρικών ή προασπιστικών μορίων του ματιού. Πράγματι, πρόσφατη μελέτη αξιολόγησε τα ποσά της ακτινοβολίας UV-R σε σημεία του οφθαλμού, περικογχικά και σε ζώνες του προσώπου και του κρανίου, με στόχο να εκτιμήσει το βαθμό προστασίας από διαφορετικούς τύπους γυαλιών, χρησιμοποιώντας ειδικά σχεδιασμένο τρισδιάστατο μοντέλο που εκτέθηκε σε διαφορετικές δόσεις UV-R προκειμένου να προσομοιώσει τις διαφορετικές ώρες της ημέρας. {17}

Οι υψηλότερες ημερήσιες δόσεις σε ακτινοβολία UV-R σημειώθηκαν στον κερατοειδή δίχως καθόλου γυαλιά (1718,4 Joule/m 2 ). Ελάχιστη αντηλιακή προστασία παρείχαν τα μεσαίου μεγέθους γυαλιά ηλίου ειδικά κατά τις μεσημεριανές δόσεις στις πλευρικές και (290,8 J/m 2 ) περικογχικές ζώνες (390,9 J/m 2 ). Σε θέσεις κεφαλής «κοιτάζοντας προς τα πάνω» οι υψηλότερες μεσημεριανές δόσεις UV-R ελήφθησαν στον απροστάτευτο κερατοειδή (908,1 J/m 2 ), ενώ η μέγιστη προστασία εξασφαλίστηκε με γυαλιά ηλίου μεγάλου μεγέθους. Παρόλο που οι ελεγμένοι φακοί ηλίου είναι ικανοί να εμποδίσουν πλήρως την ηλιακή ακτινοβολία, η συνολική αποτελεσματικότητα της προστασίας, επηρεάζεται σημαντικά από το σχήμα και το μέγεθος τους (γεωμετρία φακών), τη διάρκεια εφαρμογής τους, καθώς επίσης τη θέση της κεφαλής, αλλά και τις συνθήκες έκθεσης (πρωί ή μεσημέρι, χειμώνα ή καλοκαίρι). Τα καλύτερα αποτελέσματα για την προστασία των ματιών
έδωσαν μόνο τα γυαλιά “goggles”, τύπου «μάσκας σκι», που περιβάλλουν και
σχεδόν σφραγίζουν τους οφθαλμούς. Το συμπέρασμα της μελέτης ήταν ότι τα
γυαλιά ηλίου δε μπλοκάρουν πλήρως την υπεριώδη ακτινοβολία και θα πρέπει να
συνδυάζονται με πρόσθετα μέσα αντιηλιακής προστασίας.

Τα ψεύτικα γυαλιά ηλίου, συχνά κόβουν τις γωνίες όσον αφορά την ποιότητα και το σχεδιασμό, ενώ τα υλικά κατώτερης ποιότητας και οι επικαλύψεις τους, μπορεί να παραμορφώνουν την όραση. Αυτές οι παραμορφώσεις είναι δυνατό να προκαλέσουν συμπτώματα που συνδέονται με τη καταπόνηση των ματιών, όπως πονοκεφάλους και ζάλη, ειδικά κατά τη διάρκεια παρατεταμένης χρήσης τους.

Ακτινοβολία από τη γεωμετρία των γυαλιών

Η γεωμετρία των γυαλιών παίζει σημαντικό ρόλο στην έκθεση των ματιών στη UV-R. Ο κερατοειδής είναι πολύ πιο ευαίσθητος σε τραυματισμό από UV-R, συγκριτικά με το δέρμα, ωστόσο τα εγκαύματα στον κερατοειδή από έκθεση στον ήλιο, είναι εξαιρετικά σπάνια. Αυτό συμβαίνει διότι σε συνθήκες με δυνατό ήλιο, το άνω βλέφαρο και το φρύδι θωρακίζουν τον κερατοειδή χιτώνα και δέχονται το μεγαλύτερο μέρος της ακτινοβολίας.

Μονάχα αν τα μάτια είναι στραμμένα απευθείας προς τον ήλιο ή το χιόνι, η ποσότητα ακτινοβολίας στον κερατοειδή κορυφώνεται, καθώς οι ακτίνες είναι παράλληλες με τον επιμήκη άξονα του οφθαλμού.{18,19} Η συνολική ποσότητα ακτινοβολίας προς τον κερατοειδή ωστόσο, μπορεί να αυξηθεί καθώς η διάχυτη ακτινοβολία αντανακλά στις επιφάνειες του προσώπου ή των γυαλιών, και προσπίπτει στον κερατοειδή υπό γωνία.{20}.

Εκτιμάται ότι ο κερατοειδής προσλαμβάνει τουλάχιστο το 5% της ποσότητας της UV-R από αυτές τις αντανακλάσεις. {21}

Συνεπώς τα γυαλιά ηλίου, πέρα από το όμορφο στυλ, πρέπει να προστατεύουν τα μάτια από όλες τις γωνίες. Τα γνήσια γυαλιά πρέπει να εφαρμόζουν καλά και να καλύπτουν τα μάτια και κάποια χαρακτηριστικά του προσώπου, αποτρέποντας τις ακτίνες UV να εισχωρούν από τα πλάγια. Αντίθετα, τα φτηνά γυαλιά ηλίου με ακατάλληλη εφαρμογή και ανεπαρκή κάλυψη, δεν παρέχουν αξιόπιστη προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία.

Ακτινοβολία από τη γεωμετρία της οφθαλμικής σχισμής

Μια ακόμα σημαντική λεπτομέρεια, η οποία συχνά περνά απαρατήρητη, είναι η γεωμετρία της οφθαλμικής σχισμής. Ο βαθμός του ανοίγματος των βλεφάρων περιορίζει την ποσότητα των ακτινών UV-R που εισέρχονται στο εσωτερικό του ματιού, ειδικά όταν βρίσκονται σε γωνίες κοντά στον ορίζοντα. Με άλλα λόγια, η γεωμετρία του οφθαλμού καθορίζει τόσο το βαθμό όσο και τις περιοχές του αμφιβληστροειδή με τη μεγαλύτερη έκθεση σε UV-R. {19,22-24}.

Το γεωφυσικό ανάγλυφο (π.χ. βουνά) και τα ψηλά κτίρια, εμποδίζουν την άμεση έκθεση του ματιού προς τον ουρανό, ενώ τα σύννεφα ανακατανέμουν τις ακτίνες UV-R στο έδαφος. Οι περισσότερες επιφάνειες του εδάφους (πράσινο φύλλωμα) αντανακλούν μικρές ποσότητες UV-R. Η υψηλότερη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία φαίνεται να συμβαίνει κατά τη διάρκεια της ελαφριάς συννεφιά όπου ο ορίζοντας είναι ορατός και η ανάκλαση της επιφάνειας του εδάφους προς τον οφθαλμό είναι υψηλή. Μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει μεγαλύτερη έκθεση του ανώτερου τμήματος του αμφιβληστροειδούς στο φως και στην UV-R, συγκριτικά με τον κατώτερο, ο οποίος προστατεύεται από τις αντανακλάσεις. Πράγματι, σε αντίθεση με τη γενική πεποίθηση, εντονότερη έκθεση UV-R παρατηρείται στον ανώτερο αμφιβληστροειδή, συγκριτικά με τον κατώτερο στις περισσότερες εξωτερικές συνθήκες, καθώς αυτός βρίσκεται σε «σκιά» και μόνο σε συνθήκες έντονου ηλιακού φωτός, όπως στην αμμουδιά ή το χιόνι, συγκλείνουν και τα δύο βλέφαρα ώστε το φως να εισέρχεται μονάχα στο επίπεδο του ύψους της ωχράς κηλίδας.

Το μοτίβο διάχυσης φωτισμού φαίνεται στο παρακάτω σχήμα.

Μελέτες έχουν δείξει ότι οι στρατιώτες σε τροπικές περιοχές, οι οποίοι εκτίθενται σε έντονο ηλιακό φως, έχουν υψηλότερο ποσοστό εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.{25} Στον γενικό πληθυσμό είναι δύσκολο να γίνει μια ανάλογη αξιολόγηση. Αναμφισβήτητο όμως είναι ότι έχει αυξηθεί η συχνότητα της γεροντικής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, η οποία πιθανώς να οφείλεται στην ηλιοθεραπεία, που έγινε δημοφιλέστερη τη τελευταία πεντηκονταετία.{9} Η χρήση ακατάλληλων γυαλιών ηλίου, ειδικά σε συνθήκες έντονου ηλιακού φωτισμού, όπως στη παραλία, την ανοικτή θάλασσα ή το χιόνι, είναι δυνατό να αυξήσει τη διάρκεια της απευθείας έκθεση σε υπερβολικά φωτεινές πηγές, και να θέσει σε κίνδυνο την όραση.

Πολωτικοί φακοί

Η ισχυρή εξάρτηση ανάμεσα στη γωνία πρόσπτωσης μιας ακτίνας σε ανακλαστική επιφάνεια και της ανακλώμενης ακτίνας που αναδύεται από αυτή, αποδίδεται στο νόμο ανάκλασης του Fresnel. Ο νόμος εξηγεί, το πως επιβιώνει ο κερατοειδής χιτώνας όταν κυριολεκτικά «λούζεται» στην υπεριώδη ακτινοβολία, αλλά και το φαινόμενο των λάμψεων που βλέπουμε πάνω από το νερό. Όταν ο ήλιος είναι ψηλά, μόνο το 2% την UV-R ανακλάται από την επιφάνεια του νερού. Αντίθετα όταν ο ήλιος είναι χαμηλά, η ανακλώμενη από την επιφάνεια του νερού ακτινοβολία είναι πολύ μεγαλύτερη. Επειδή, μεγάλη ποσότητα αυτής της ακτινοβολίας έχει προηγουμένως φιλτραριστεί από την ατμόσφαιρα, οι ακτίνες του ηλίου στις χαμηλές γωνίες είναι αβλαβείς για τα μάτια μας. Ακόμα και τότε όμως, οι ανακλάσεις από τις χαμηλές γωνίες του ηλίου, προκαλούν ενοχλητικές λάμψεις στα μάτια μας. Ο ρόλος των πολωτικών φακών είναι να μειώσουν τις ανακλώμενες λάμψεις.

Όπως φαίνεται στο σχήμα, οι πολωμένες ακτίνες (polarized rays) προκύπτουν από τις πολωτικές διαδικασίες της ηλιακής ακτινοβολίας στην ατμόσφαιρα (Rayleigh scattering) και από τις ανακλάσεις του φωτός στις υδάτινες επιφάνειες. Ο πολωμένος φακός γυαλιών, μπορεί επιλεκτικά να φιλτράρει μεγάλο μέρος της ανακλώμενης λάμψης και να αλλάξει τη φωτεινότητα του γαλάζιου ουρανού.

Έχει υπολογιστεί ότι όταν βρισκόμαστε στην ανοικτή θάλασσα, η έκθεση του οφθαλμού στη UV-R είναι πολύ υψηλότερη από 2%, επειδή η επιφάνεια της θάλασσας ανακλά τόσο την άμεση ηλιακή όσο και την έμμεση (από το φως του ουρανού) ακτινοβολία. Έτσι, η καθαρή ανάκλαση της UV-R στην ανοικτή θάλασσα είναι συνήθως της τάξης του 20%, κι εκεί ο ρόλος του πολωτικού φακού είναι μεγαλύτερος.{19} Τα αυθεντικά γυαλιά ηλίου έχουν σχεδιαστεί για να ελαχιστοποιούν την αντανάκλαση και να βελτιώνουν την ορατότητα σε ηλιόλουστες συνθήκες. Αντίθετα, τα χαμηλής ποιότητας γυαλιά ηλίου συχνά στερούνται πολωτικά φίλτρα που απαιτούνται για την καταπολέμηση των εκτυφλωτικών αντανακλάσεων, με συνέπεια την ανεπαρκή προστασία και θάμβος της εικόνας. Αυτό σημαίνει περισσότερη καταπόνηση των ματιών, με αποτέλεσμα προσωρινή ενόχληση ή και μακροπρόθεσμα προβλήματα.

Γυαλιά δίχως ιατρική συνταγή

Τα επώνυμα γυαλιά ηλίου, τα οποία αγοράζονται από καταστήματα οπτικών, παρέχουν τη δυνατότητα ενσωμάτωσης διορθωτικού φακού του διαθλαστικού σφάλματος, σύμφωνα με τις μετρήσεις του οπτομέτρη ή τη συνταγή του ιατρού, ώστε να παρέχουν καθαρή και ξεκούραστη όραση. Αντίθετα, τα ψεύτικα γυαλιά ηλίου δεν διορθώνουν τα διαθλαστικά σφάλματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η βέλτιστη όραση, προϋποθέτει σύνθετες οφθαλμικές κινήσεις και εστίαση του φακού, δημιουργώντας πρόσθετο έργο στην ευαίσθητη ισορροπία των μηχανισμών προσαρμογής και σύγκλισης. {26} Τα γυαλιά ηλίου δίχως ιατρική συνταγή, μολονότι φαίνονται αβλαβή, καθιστούν επιρρεπή τα άτομα με υποδιορθωμένα διαθλαστικά σφάλματα, να εμφανίσουν συμπτώματα της καταπόνησης των ματιών που «προσπαθούν» να εστιάσουν, όπως κεφαλαλγία, κόπωση και γενικά δυσφορία.

Σύνοψη – Συμπέρασμα

Τα φτηνά ή ψεύτικα γυαλιά ηλίου, όχι μόνο δε προστατεύουν, αλλά μπορεί να βλάψουν τα μάτια. Η διαστολή της κόρης του ματιού, ειδικά σε συνθήκες έντονου ηλιακού φωτισμού, όπως στη παραλία, την ανοικτή θάλασσα ή το χιόνι, αυξάνει την έκθεση στη βλαβερή υπεριώδη ακτινοβολία. Οι φακοί, κατασκευασμένοι από υλικά κατώτερης ποιότητας, δεν πληρούν τις διεθνείς προδιαγραφές ακτινοπροστασίας, ενώ συχνά στερούνται τα πολωτικά φίλτρα που απαιτούνται για την καταπολέμηση των εκτυφλωτικών αντανακλάσεων, προκαλώντας θάμβος της εικόνας. Η ακατάλληλη εφαρμογή, ο πτωχός σχεδιασμός και η ανεπαρκής κάλυψη, επίσης ελαττώνουν το βαθμό προστασίας των ματιών. Τα υποδιορθωμένα διαθλαστικά σφάλματα μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα της καταπόνησης των ματιών.

Πριν ψωνίσετε λοιπόν, προσπαθήστε να βεβαιωθείτε ότι τα γυαλιά ηλίου, θα παρέχουν ικανοποιητική προστασία για την πολύτιμη αίσθηση, την όραση σας!

Βιβλιογραφία

Graham DL, Ritchie KL. Making a Spectacle of Yourself: The Effect of Glasses and Sunglasses on Face Perception. Perception. 2019 Jun;48(6):461-470. doi: 10.1177/0301006619844680. Epub 2019 Apr 22. PMID: 31006340.
Amy Dalton and Lili Wang (2014) ,”Keepin’ It Cool: the Behavioral Effects of Wearing Sunglasses”, in NA – Advances inConsumer Research Volume 42, eds. June Cotte and Stacy Wood, Duluth, MN : Association for Consumer Research, Pages: 728-729
Gino F, Norton MI, Ariely D. The counterfeit self: the deceptive costs of faking it. Psychol Sci. 2010 May;21(5):712-20. doi: 10.1177/0956797610366545. Epub 2010 Mar 23.
M. Masili, H. Schiabel, L. Ventura, Contribution to the radiation protection for sunglasses standards, Radiat. Prot. Dosim. 16 (2015) 4435–4443.
World Health Organization (WHO). Solar and ultraviolet radiation. World Health Organisation, London; 1992.
Sui GY, Liu GC, Liu GY, Gao YY, Deng Y, Wang WY, et al. Is sunlight exposure a risk factor for age-related macular degeneration? A systematic review and meta-analysis. Br J Ophthalmol. 2013;97:389–94.
Armstrong BK, Kricker A. The epidemiology of UV induced skin cancer. J Photochem Photobiol B. 2001;63:8–18.
Lucas R, McMichael AJ. Solar and ultraviolet radiation – Global burden of disease from solar ultraviolet radiation. World Health Organization (WHO), editor. Geneva: WHO; 2006.
Sliney DH. Photoprotection of the eye – UV radiation and sunglasses. J Photochem Photobiol B. 2001 Nov 15;64(2-3):166-75. doi: 10.1016/s1011-1344(01)00229-9. PMID: 11744403.
Ham WT Jr, Mueller HA, Ruffolo JJ Jr, Guerry D 3rd, Guerry RK. Action spectrum for retinal injury from near-ultraviolet radiation in the aphakic monkey. Am J Ophthalmol. 1982 Mar;93(3):299-306. doi: 10.1016/0002-9394(82)90529-3. PMID: 7072793.
Ham WT Jr, Ruffolo JJ Jr, Mueller HA, Guerry D 3rd. The nature of retinal radiation damage: dependence on wavelength, power level and exposure time. Vision Res. 1980;20(12):1105-11. doi: 10.1016/0042-6989(80)90047-4. PMID: 7269268.
International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection (ICNIRP). Guidelines on limits of exposure to ultraviolet radiation of wavelengths between 180 nm and 400 nm (incoherent optical radiation). Health Phys. 2004 Aug;87(2):171-86. doi: 10.1097/00004032-200408000-00006. PMID: 15257218.
David Sliney, Myron Wolbarsht. Safety with Lasers and Other Optical Sources A Comprehensive Handbook. Springer New York, NY. 1980, 2013 ISBN978-1-4899-3596-0. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4899-3596-0
R. Magri, M. Masili, F.O. Duarte, L. Ventura, Building a resistance to ignition testing device for sunglasses and analysing data: a continuing study for sunglasses standards, Biomed. Eng. Online 16 (2017) 114–124.
International Organization for Standardization, Eye and Face Protection—Sunglasses and Related Eyewear Part 1: Sunglasses for General Use Geneva: ISO 12312-1:2013, (2013).
Jacobs, D. , Masili, M. , Duarte, F. , Ventura, L. and White, C. (2019), Degradation of sunglasses filters after long-term irradiation within solar simulator, Polymer Degradation and Stability (Accessed February 15, 2024)
Backes C, Religi A, Moccozet L, Behar-Cohen F, Vuilleumier L, Bulliard JL, Vernez D. Sun exposure to the eyes: predicted UV protection effectiveness of various sunglasses. J Expo Sci Environ Epidemiol. 2019 Oct;29(6):753-764. doi: 10.1038/s41370-018-0087-0. Epub 2018 Oct 31. PMID: 30382242; PMCID: PMC6803516.
HEDBLOM EE. Snowscape eye protection. Development of a sunglass for useful vision with comfort from antarctic snowblindness, glare, and calorophthalgia. Arch Environ Health. 1961 Jun;2:685-704. doi: 10.1080/00039896.1961.10662927.
Sliney DH. UV radiation ocular exposure dosimetry. J Photochem Photobiol B. 1995 Nov;31(1-2):69-77. doi: 10.1016/1011-1344(95)07171-5. PMID: 8568605.
Sliney DH. Eye protective techniques for bright light. Ophthalmology. 1983 Aug;90(8):937-44. doi: 10.1016/s0161-6420(83)80021-9. PMID: 6634078.
Rosenthal FS, Bakalian AE, Taylor HR. The effect of prescription eyewear on ocular exposure to ultraviolet radiation. Am J Public Health. 1986 Oct;76(10):1216-20. doi: 10.2105/ajph.76.10.1216. PMID: 3752323; PMCID: PMC1646665.
Deaver, D. M., Davis, J., & Sliney, D. H. (1995). Vertical visual fields-of-view in outdoor daylight. Lasers and Light in Ophthalmology, 7(2-3), 121-125.
Sliney DH. Epidemiological studies of sunlight and cataract: the critical factor of ultraviolet exposure geometry. Ophthalmic Epidemiol. 1994 Jun;1(2):107-19. doi: 10.3109/09286589409052366. PMID: 8790617.
Sliney DH. Physical factors in cataractogenesis: ambient ultraviolet radiation and temperature. Invest Ophthalmol Vis Sci. 1986 May;27(5):781-90. PMID: 3700027.
R.H. Peckham, R.D. Harley, The effect of sunglasses in protecting retinal sensitivity. Am J Ophthalmol. 1951 Nov;34(11):1499-507. doi: 10.1016/0002-9394(51)90152-3. PMID: 14885342.
Ne´meth J, Tapaszto´ B, Aclimandos WA, et al. Update and guidance on management of myopia. European Society of Ophthalmology in cooperation with International Myopia Institute. Eur J Ophthalmol. 2021;31(3):853–83.