Φωτοευαίσθητοι φακοί προηγμένης τεχνολογίας
Οι φωτοχρωμικοί φακοί έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση τη δεκαετία του ‘60 και ήταν κατασκευασμένοι από κρύσταλλο. Στις μέρες μας είναι κατασκευασμένοι από κάποιο πολυμερές υλικό (οργανικοί φακοί). Οι οργανικοί φωτοχρωμικοί φακοί έχουν το πλεονέκτημα ότι είναι πιο ανθεκτικοί, πιο ελαφριοί σε σχέση με τους αντίστοιχους κρυσταλλικούς φακούς. Οι φωτοχρωμικοί φακοί κατά την κατασκευή τους έχουν υποστεί χημική επεξεργασία, ειδικότερα στα μόρια αλογονιδίου και χλωριούχου αργύρου που περιέχονται στη σύστασή τους. Η ιδιότητά τους είναι τα μόρια αυτά να προσαρμόζονται σε όλες τις μεταβαλλόμενες συνθήκες φωτισμού. Όταν έρθουν σε επαφή με το φως του ηλίου ή με την υπεριώδη UV ακτινοβολία αλλάζουν χρώμα και σκουραίνουν. Ενώ όταν ο ασθενής επανέλθει σε κλειστό χώρο με φυσιολογικές συνθήκες φωτός, τότε οι φακοί ξαναγίνονται διαφανείς.
Οι συγκεκριμένοι οφθαλμικοί φακοί είναι προηγμένης τεχνολογίας και χρειάζονται μόλις 30 δευτερόλεπτα για να αρχίσουν να σκουραίνουν όταν έρθουν σε επαφή με το φως του ηλίου και έως 10 λεπτά όταν εκτεθούν στην υπεριώδη UV ακτινοβολία. Ενώ ο πλήρης αποχρωματισμός τους γίνεται συνήθως σε περίπου 6 με 10 λεπτά και επανέρχονται στη διαφανή τους κατάσταση. Η θερμοκρασία του περιβάλλοντος επηρεάζει και αυτή στον χρόνο αντίδρασης των φωτοχρωμικών φακών. Σε περιπτώσεις υψηλών θερμοκρασιών οι φωτοχρωμικοί φακοί δεν σκουραίνουν 100%, ενώ αντιθέτως σε χαμηλές θερμοκρασίες αργοπορεί η επαναφορά τους στη διαφανή τους κατάσταση. Αντίστοιχα και σε περιπτώσεις συννεφιάς, οι φωτοχρωμικοί φακοί σκουραίνουν λόγω του ότι η UV ακτινοβολία διαπερνά και τα σύννεφα. Οι φωτοχρωμικοί φακοί συνδυάζουν τη διορθωμένη αμετρωπία που μπορεί να παρουσιάζει ο ασθενής και την προστασία τους από το φως και την ακτινοβολία. Μπορούν να είναι μονοεστιακοί, διπλεστιακοί ή πολυεστιακοί φωτοχρωμικοί φακοί. Επιδέχονται αντανακλαστικές επιστρώσεις προστατεύοντας τους φακούς να χαραχτούν, από τη σκόνη και τους ρύπους.
Το παρμπρίζ των αυτοκινήτων αποκόπτει το 99% της UV ακτινοβολίας, για το λόγο αυτό οι περισσότεροι φωτοχρωμικοί φακοί δεν ενεργοποιούνται. Οι σύγχρονοι φακοί, όμως, έχουν τη δυνατότητα να αντιδρούν και στο μπλε φάσμα του ορατού φωτός, με αποτέλεσμα να ενεργοποιούνται και στο αυτοκίνητο. Οι ασθενείς έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν μέσα από ένα σύνολο χρωμάτων με βάσει τις ανάγκες τους, ποιο χρώμα θα αποκτήσουν οι φακοί όταν σκουρύνουν. Τα συνηθέστερα χρώματα είναι το γκρι, το καφέ, το σκούρο πράσινο, καθώς και ορισμένα άλλα, όπως το μπλε και το μοβ. Οι ασθενείς, σε συνδυασμό με τη βοήθεια του οπτικού, μπορούν να επιλέξουν ποιο χρώμα τους ταιριάζει.Τα πλεονεκτήματα των φωτοχρωμικών φακών είναι η προστασία του ασθενούς ανά πάσα στιγμή από την UV ακτινοβολία, καθώς και ξεκούραστη, διαυγής όραση σε διαφορετικές συνθήκες φωτός, διότι οι συγκεκριμένοι φακοί ρυθμίζουν την κατάλληλη ποσότητα φωτός που εισέρχεται στα μάτια. Επίσης, κάνουν την καθημερινότητα πιο πρακτική και αποτελεσματική, καθώς οι ασθενείς δεν αλλάζουν γυαλιά σε κάθε περίσταση ή αλλαγή φωτός, συνδυάζοντας πολλές χρήσεις σε έναν σκελετό με τους ίδιους οφθαλμικούς φακούς. Αντιθέτως, ένα μειονέκτημα των φωτοχρωμικών είναι η εναλλαγή τους από τους εξωτερικούς χώρους σε εσωτερικούς, καθώς οι φακοί είναι ακόμα σκουρόχρωμοι και οι ασθενείς δυσκολεύονται έως ότου αποχρωματιστούν τελείως. Όμως, στους φακούς προηγμένης τεχνολογίας, αυτός ο χρόνος έχει μειωθεί αισθητά.
Για ποιους συνιστώνται οι φωτοχρωμικοί φακοί;
Απευθύνονται σε όλους τους διοπτροφόρους, που η καθημερινή τους εργασία απαιτεί συνεχή εναλλαγή από εσωτερικό σε εξωτερικό χώρο. Με τα παιδιά να αποτελούν από τους ιδανικότερους ασθενείς, λόγω της αυξημένης ώρας που περνούν στους εξωτερικούς χώρους στην καθημερινότητά τους, καθώς και την προστασία τους από την υπεριώδη UV ακτινοβολία. Επίσης, σε ασθενείς που παρουσιάζουν παθήσεις όπως η φωτοευαισθησία, η εκφύλιση ωχρής κηλίδας και ο καταρράκτης. Ειδικά τα άτομα μεγάλης ηλικίας με τις παραπάνω ασθένειες, σε συνδυασμό με τις διαθλαστικές αμετρωπίες που παρουσιάζουν, αποτελούν τους ένθερμους ασθενείς που προτιμούν τους φωτοχρωμικούς φακούς.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: 1) Εφαρμοσμένη Οπτική, Οπτικά όργανα απεικόνισης, Δρακόπουλος Πάνος, Ασημέλλης Γιώργος 2) Τransitions lens, Essilor 3) The technology within the lences, 2012-2016 4) Selva Kumar (19 April 2007). «UCL in the News: Lookout’s lenses blamed for sea accident» 5) «Photochromic Lenses: An Overview of Transitions and Other Light-Adaptive Lenses», «What Is Ultraviolet (UV) Radiation?»
