Τι πρέπει να γνωρίζετε για τους φωτοχρωμικούς φακούς
Ακόμη και αν δεν τους χρησιμοποιείτε ή δεν έχει τύχει να τους δείτε από κοντά, είναι μάλλον απίθανο να μην έχετε ακούσει για τους φωτοχρωμικούς φακούς – τους φακούς αυτούς, δηλαδή, που έχουν τη «μαγική» ιδιότητα να αλλάζουν χρώμα και να σκουραίνουν όταν εκτεθούν στο φως του ήλιου.Με άλλα λόγια, αυτοί οι φακοί μπορούν να κάνουν λίγο πιο εύκολη την καθημερινότητά σας, συνδυάζοντας την ίδια στιγμή την ευκολία και την πρακτικότητα με την αποτελεσματική προστασία για τα μάτια. Για την Ιστορία, οι πρώτοι φωτοχρωμικοί φακοί δημιουργήθηκαν από κρύσταλλο τη δεκαετία του ’60, σήμερα όμως αυτοί οι φακοί κατασκευάζονται πλέον συνήθως από κάποιο πολυμερές (οργανικοί φακοί) και λιγότερο από κρύσταλλο (ανόργανοι φακοί).
Σας παρουσιάζουμε λοιπόν όσα αξίζει να ξέρετε γι’ αυτούς, μέσα από οκτώ γρήγορες ερωτήσεις.
Τι είναι οι φωτοχρωμικοί φακοί;
Πρόκειται για δυναμικούς φακούς οι οποίοι προσαρμόζονται σε όλες τις μεταβαλλόμενες συνθήκες φωτισμού. Πιο συγκεκριμένα, αυτοί οι φακοί έχουν την ιδιότητα να σκουραίνουν όταν εκτεθούν στο φως του ήλιου και στην υπεριώδη ακτινοβολία UV και να επανέρχονται στην αρχική, «διάφανή» τους κατάσταση όταν βρεθούν σε εσωτερικό χώρο. Αυτό έχει σαν πλεονέκτημα την αποτελεσματική προστασία από τη βλαβερή υπεριώδη ακτινοβολία και το μπλε φως, προσφέροντας διαυγή και ξεκούραστη όραση σε διαφορετικές περιβαλλοντικές συνθήκες.
Πώς λειτουργούν οι φωτοχρωμικοί φακοί;
Η ιδιότητα των φωτοχρωμικών φακών να αλλάζουν απόχρωση προς το πιο σκούρο ή το πιο ανοικτό οφείλεται στην ειδική χημική επεξεργασία που έχουν υποστεί κατά την κατασκευή τους και ειδικότερα στα μόρια αλογονιδίου και χλωριούχου άργυρου που περιέχουν στη σύστασή τους.Τα μόρια αυτά, όταν εκτεθούν σε υπεριώδη ακτινοβολία κινούνται, αλλάζουν σχήμα και απορροφούν το φως – πρόκειται για μία χημική αντίδραση που, τελικά, επιτρέπει στον φακό να αποκτήσει σκούρα απόχρωση. Ο φακός διατηρεί τη σκούρα απόχρωσή του για όση ώρα παραμείνει εκτεθειμένος στο φως του ήλιου και στην υπεριώδη ακτινοβολία. Όταν σταματήσει η έκθεσή του σε αυτά, τα φωτοχρωμικά μόρια επανέρχονται στην αρχική τους κατάσταση και ο φακός γίνεται ξανά «διάφανος».
Πόση ώρα χρειάζονται για να αλλάξουν απόχρωση οι φωτοχρωμικοί φακοί και πώς επηρεάζονται από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος;
Ο χρόνος ενεργοποίησης των φωτοχρωμικών φακών είναι πολύ γρήγορος, καθώς χρειάζονται μόλις 30 δευτερόλεπτα για να αρχίσουν να σκουραίνουν, ενώ αν παραμείνουν εκτεθειμένοι στην UV ακτινοβολία, χρειάζονται περίπου έως 10 λεπτά μέχρι να αποκτήσουν την πιο σκούρα απόχρωσή τους. Αντίστοιχα, όταν οι φακοί αυτοί βρεθούν μακριά από την ακτινοβολία UV, αποχρωματίζονται τελείως έπειτα από περίπου 2 λεπτά. Όσον αφορά στη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, οι φωτοχρωμικοί φακοί λόγω του τρόπου κατασκευής τους είναι πιθανόν να μην σκουραίνουν στο 100% των προδιαγραφών τους όταν εκτεθούν σε υψηλές θερμοκρασίες (όπως για παράδειγμα, σε συνθήκες καύσωνα). Αντίστοιχα, όταν εκτεθούν σε χαμηλές θερμοκρασίες, ο χρόνος επαναφοράς των φωτοχρωμικών φακών από τη σκούρα απόχρωση στην εντελώς «διάφανη» επιβραδύνεται.
Τι χρώμα αποκτά ένας φωτοχρωμικός φακός όταν γίνεται σκούρος;
Τα χρώματα που μπορεί να αποκτήσει ένας φωτοχρωμικός φακός είναι το γκρι, το καφέ, το σκούρο πράσινο, καθώς και κάποια άλλα νέα χρώματα, όπως το μπλε, το μοβ, το σμαραγδί και το κεχριμπαρί. Για να επιλέξετε εκείνο το χρώμα που ταιριάζει απόλυτα στις ανάγκες σας, συμβουλευτείτε τον οπτικό σας.
Ένας φωτοχρωμικός φακός μπορεί να σκουρύνει και όταν έχει συννεφιά;
Σαφώς. Επειδή η ακτινοβολία UV μπορεί να διαπεράσει τα σύννεφα, ένας φωτοχρωμικός φακός σκουραίνει ακόμη και όταν έχει συννεφιά.
Σε ποιους απευθύνονται οι φωτοχρωμικοί φακοί;
Οι φωτοχρωμικοί φακοί απευθύνονται σε όλους τους ανθρώπους που επιθυμούν να έχουν ξεκούραστη και διαυγή όραση καθόλη τη διάρκεια της ημέρας, όπου και αν βρίσκονται. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν από εμμέτρωπες (άτομα τα οποία πάσχουν από κάποια διαθλαστική ανωμαλία), καθώς και από αμέτρωπες (άτομα με φυσιολογική όραση). Οι φωτοχρωμικοί φακοί κατασκευάζονται είτε σε μονοεστιακούς είτε σε πολυεστιακούς και προσαρμόζονται σε όλους τους σκελετούς οράσεως. Επίσης, ενδείκνυνται για όσους έχουν συχνές μετακινήσεις από εσωτερικούς σε εξωτερικούς χώρους, σε παιδιά που ασχολούνται με αθλητικές δραστηριότητες και σε όσους αναζητούν μία πρακτική λύση προστασίας από την ακτινοβολία UV σε ένα και μόνο ζεύγος γυαλιών.
Σκουραίνουν οι φωτοχρωμικοί φακοί στο αυτοκίνητο;
Εξαιτίας της κατασκευής τους, οι απλοί φωτοχρωμικοί φακοί δεν ενεργοποιούνται όταν βρίσκονται στο εσωτερικό ενός αυτοκινήτου – το παρμπρίζ ενδέχεται να μπλοκάρει την ακτινοβολία UV, χάρη στην οποία οι φακοί αλλάζουν απόχρωση, έχοντας ως αποτέλεσμα αυτοί να μην σκουραίνουν.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι ειδικοί τύποι φωτοχρωμικών φακών, οι οποίοι ενεργοποιούνται από το μπλε φάσμα του ορατού φωτός με αποτέλεσμα να είναι οι μοναδικοί φακοί που σκουραίνουν μέσα στο αυτοκίνητο. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να τονίσουμε ότι σε εσωτερικό χώρο οι φακοί αυτοί δεν επανέρχονται στην αρχική «διάφανή» τους κατάσταση όπως οι απλοί φωτοχρωμικοί φακοί, αλλά διατηρούν μία απόχρωση, ανάλογα με την ποσότητα του μπλε φωτός που υπάρχει στο χώρο.
Οι φωτοχρωμικοί φακοί χρειάζονται κάποια ιδιαίτερη φροντίδα;
Όχι, τους φροντίζετε όπως ακριβώς θα κάνατε για οποιοδήποτε φακό οράσεως ή ηλίου, καθαρίζοντάς τους με πανάκι καθαρισμού μικροϊνών και σπρέι φακών και κάνοντας πάντα απαλές, κυκλικές κινήσεις.
