Σε μία πολύ πρόσφατη έρευνα από την ομάδα του David Elliott στο Πανεπιστήμιο Aston στο Μπέρμινγχαμ της Μ. Βρετανίας, που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο περιοδικό Optometry & Vision Sciences, αξιολογήθηκε η ποιότητα 300 “έτοιμων” γυαλιών πρεσβυωπίας που διατίθονταν από διάφορα καταστήματα – και με κόστος που κυμαινόταν από £1 μέχρι £32.
Επιμέλεια κειμένου: Καλλιρρόη Πανοπούλου, Editor in Chief
Σε μία πολύ πρόσφατη έρευνα από την ομάδα του David Elliott στο Πανεπιστήμιο Aston στο Μπέρμινγχαμ της Μ. Βρετανίας, που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο περιοδικό Optometry & Vision Sciences, αξιολογήθηκε η ποιότητα 300 “έτοιμων” γυαλιών πρεσβυωπίας που διατίθονταν από διάφορα καταστήματα – και με κόστος που κυμαινόταν από £1 μέχρι £32. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, που συντονίστηκε από το Βρετανικό Κολλέγιο Οπτομετρίας, διαπιστώθηκαν σημαντικές ατέλειες στο 60% των γυαλιών, τα οποία αφορούσαν σε:
α) αποκλίσεις από τους αναγραφόμενους βαθμούς διόρθωσης,
β) λανθασμένες τοποθετήσεις των κέντρων των φακών, π.χ., σημαντικές διαφορές από τις συνήθεις δια-κορικές αποστάσεις ή ανισο-υψή κέντρα που μπορεί να προκαλέσουν αδυναμία συνεργασίας των δύο οφθαλμών,
γ) μεγάλη κλίση στους σκελετούς (σε σχέση με το την κλίση του κεφαλιού) που προκαλεί παραμόρφωση,
δ) πρόχειρες (ελαττωματικές) κατασκευές που πιθανότατα θα απαιτούσαν γρήγορη αντικατάσταση των γυαλιών.
Η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ποιότητα των “έτοιμων” γυαλιών θα μπορούσε εύκολα να βελτιωθεί με τη χρήση των πιο κατάλληλων διακορικών αποστάσεων για την εργασία που προορίζονται (π.χ. ανάγνωση), ενώ τα έτοιμα γυαλιά με υψηλότερους βαθμούς (> 2.00) έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν λάθη.
Για τα άτομα ηλικίας 40 και άνω, η εμφάνιση της πρεσβυωπίας είναι ιδανική ευκαιρία για έναν πλήρη οφθαλμικό έλεγχο. Σοβαρές οφθαλμικές παθήσεις που εμφανίζονται στις πρεσβυωπικές ηλικίες, όπως το γλαύκωμα και ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς, προκαλούν σταδιακή και αργή μείωση της όρασης. Η χρήση “έτοιμων” γυαλιών εκτός από το ότι δεν εξασφαλίζει πλήρη διόρθωση, και την πιο ευκρινή όραση, μπορεί να επικαλύψει πιθανές οφθαλμικές παθήσεις και να καθυστερήσει την έγκαιρη και σωστή αντιμετώπισή τους.
Ακόμη και μικρά σφάλματα διόρθωσης, μπορούν να προκαλέσουν κοπιωπία και χρόνιους πονοκεφάλους, αλλά κάτι τέτοιο δεν γίνεται αντιληπτό στο χρόνο που αφιερώνεται για τον “υποκειμενικό έλεγχο” της ποιότητας των “έτοιμων” γυαλιών, που συνήθως αφορά στην ανάγνωση μίας μικρής παραγράφου και δεν ξεπερνά τα 20 δευτερόλεπτα. Άνετη και ευκρινή ανάγνωση για μεγάλο χρονικό διάστημα εξασφαλίζουν μόνο οι οφθαλμικοί φακοί που είναι σωστά κεντραρισμένοι. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει πριν από οποιαδήποτε αγορά να προηγείται ένας έλεγχος όρασης από τους εξειδικευμένους επαγγελματίες του χώρου.
Διαφορές
Τα πλεονεκτήματα που έχουν τα κατά παραγγελία πρεσβυωπικά γυαλιά οράσεως σε σχέση με τα έτοιμα συνοψίζονται σε μια σειρά γεγονότων που αναφέρονται παρακάτω:
• Τα “έτοιμα” γυαλιά φέρουν την ίδια διόρθωση και στους δυο φακούς και σταθερή διακορική απόσταση 62±1mm ενώ, η συνήθης διακορική απόσταση στο γενικό πληθυσμό είναι 59±1mm για τους άνδρες και 58±1mm για τις γυναίκες.
• Τα “έτοιμα” γυαλιά φέρουν σκελετούς από πλαστικό ή μεταλλικό υλικό και φακούς ακρυλικούς χαμηλής ποιότητας και απόδοσης.
• Τα κατά παραγγελία γυαλιά πρεσβυωπίας είναι δυνατό να φέρουν διαφορετική
διόρθωση στον κάθε οφθαλμό, συμπεριλαμβανόμενης και της αστιγματικής.
Κατασκευάζονται με συνταγή, η οποία ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες του ατόμου ακόμη και την ακριβή διακορική απόσταση.
• Για να έχουμε την καλύτερη δυνατή διόρθωση, οι κόρες των οφθαλμών πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένες με το οπτικό κέντρο των οφθαλμικών φακών. Κακή ευθυγράμμιση έχει ως συνέπεια την εισαγωγή ανεπιθύμητων πρισματικών δυνάμεων. Ήπιες πρισματικές δυνάμεις έχουν ως αποτέλεσμα την κόπωση ή πονοκέφαλο και γενικότερα ήπια αδιαθεσία, ενώ αντίστοιχα ισχυρές δυνάμεις ναυτία, δακρύρροια, κνησμό, καταπόνηση των οφθαλμών ακόμα και διπλωπία.
• Τα “έτοιμα” πρεσβυωπικά γυαλιά δεν προστατεύουν από την μπλε ακτινοβολία, ενώ στην πραγματικότητα ο σύγχρονος άνθρωπος χρησιμοποιεί αρκετά τις ηλεκτρονικές συσκευές στην καθημερινότητά του.
• Πρέπει να γίνει σαφές ότι τα “έτοιμα” πρεσβυωπικά γυαλιά δεν υποκαθιστούν την εξέταση από τους επαγγελματίες υγείας των ματιών μας για τη φροντίδα του οφθαλμού.
Πηγές: Ηλίας Σαπουνάκης, οπτικός
Ο Ηλίας Σαπουνάκης είναι πτυχιούχος οπτικός του ΤΕΙ Αθηνών, ιδρυτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Οπτικής και Οπτομετρίας, μέλος του British Contact Lens Association, μέλος της επιστημονικής επιτροπής της Πανελλήνιας Ένωσης Οπτικών και Οπτομετρών.
Συμμετέχει ενεργά σε συνέδρια οπτικής και οπτομετρίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Συμμετοχή σε ομάδες εργασίας με θέματα που αφορούν στους φακούς επαφής, με συγγραφή άρθρων και παρουσιάσεων σε συνέδρια.