Όραση και ασφαλής οδήγηση
Οι σύγχρονοι ρυθμοί ζωής και η διάνυση των μακρινών αποστάσεων σε σύντομο χρονικό διάστημα δημιουργούν επιτακτική ανάγκη την χρήση των αυτοκινήτων. Η οδήγηση αποτελεί έναν από τους βασικότερους τρόπους μετακίνησης στην καθημερινότητα μας. Με την αυξημένη χρήση των αυτοκινήτων υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος ατυχημάτων στο οδικό δίκτυο. Για τον λόγο αυτό οι εν δυνάμει οδηγοί πρέπει να πληρούν ορισμένα κριτήρια για την ασφάλεια τόσο των ίδιων όσο και των συνεπιβατών τους, καθώς και των πεζών.
Γράφει η Ανθή Σελένη, Οπτομέτρης στο Οφθαλμολογικό Αθηνών, Απόφοιτος του τμήματος Οπτικής-Οπτομετρίας ΑΤΕΙ Αθηνών
Η ευκρινής και άνετη όραση αποτελούν από τα βασικά στοιχεία για μια ασφαλή οδήγηση για τους οδηγούς και όσων μετακινούνται στους δρόμους διότι μέσω των οφθαλμών αντιλαμβάνονται το 90% των πληροφοριών που χρειάζονται. Τα κριτήρια που πρέπει να πληρούνται για την χορήγηση ενός ερασιτεχνικού διπλώματος είναι τα εξής:
- Η οπτική οξύτητα των δυο οφθαλμών με ή χωρίς διόρθωση πρέπει να είναι αθροιστικά τουλάχιστον 10/10. Σε περίπτωση που η οπτική οξύτητα του ενός οφθαλμού με διόρθωση είναι μικρότερη από 2/10 και η οπτική οξύτητα του άλλου τουλάχιστον 8/10, ο υποψήφιος οδηγός υπάγεται στη κατηγορία της μονοφθαλμίας, και εφόσον υπάρχει η διάγνωση από 6μήνου τουλάχιστον, η ανανέωση της άδειας οδήγησής του γίνεται κάθε 1 έως 5 χρόνια (σε περιπτώσεις και κώφωσης τότε δεν χορηγείται άδεια οδήγησης).
- Επιπλέον οι εξεταζόμενοι θα πρέπει να διακρίνουν τα βασικά χρώματα κόκκινο, κίτρινο και πράσινο καθώς και σε περιπτώσεις που διαπιστωθεί διαταραχή του οπτικού πεδίου του ενός οφθαλμού, χορηγείται άδεια εφόσον η οπτική οξύτητα του έτερου οφθαλμού είναι με ή χωρίς διόρθωση τουλάχιστον 8/10 και το οπτικό πεδίο πλήρες. Ο συγκεκριμένος οδηγός υφίσταται περιοδική επανεξέταση ανά 3ετία. Αν υπάρχει πάθηση π.χ γλαύκωμα, που μπορεί να προκαλέσει διαταραχή του οπτικού πεδίου του υγιούς οφθαλμού, η επανεξέταση εκτελείται σε συντομότερο χρονικό διάστημα.
- Το οπτικό πεδίο κάθε ματιού δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερο των 120 μοιρών σε οριζόντιο επίπεδο. Παρομοίως και σε περιπτώσεις έκδηλου στραβισμού ή διπλωπίας όπου η όραση του ενός ματιού θα διορθώνεται με ειδικά γυαλιά, κάλυψη ή φακό επαφής. Όταν ο υποψήφιος οδηγός έχει υποβληθεί σε επέμβαση καταρράκτη ή διορθωτική διαθλαστική laser η άδεια οδήγησης χορηγείται ύστερα από τρείς μήνες και αφού πληρούνται οι προϋποθέσεις της απαιτούμενης οπτικής οξύτητας.
Η όραση στην οδήγηση επηρεάζεται από κάποιους παράγοντες όπως η ηλικία του οδηγού, η παρουσία κάποιας διαθλαστικής αμετρωπίας ή πάθησης των ματιών (π.χ γλαύκωμα, καταρράκτης κτλ). Οι εξωτερικοί παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν στην ασφαλή οδήγηση είναι οι έντονες αλλαγές στην φωτεινότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας και νύχτας αλλά και οι καιρικές συνθήκες (π.χ ομίχλη).
Κατά τη διάρκεια της ημέρας πρέπει να φοράμε γυαλιά ηλίου και οι αμετρωπικοί οδηγοί την απαιτούμενη διορθωμένη συνταγή. Τα γυαλιά ηλίου έχουν την ικανότητα να απορροφούν την υπεριώδη ακτινοβολία (UVA και UVB) καθώς και την μπλε ακτινοβολία, αυξάνουν την αντίληψη των χρωμάτων και μειώνουν τις αντανακλάσεις. Αυτό επιτυγχάνεται ειδικότερα με τη χρήση πολωτικών φακών, οι οποίοι περιορίζουν τις αντανακλάσεις από λείες επιφάνειες όπως το παρμπρίζ και την άσφαλτο. Οι οδηγοί μπορούν να χρησιμοποιούν και φωτοχρωμικούς φακούς που είναι λειτουργικοί και σε έντονη ηλιοφάνεια αλλά καθώς και τις βραδινές ώρες. Με τη χρήση τους προστατευόμαστε επίσης από εξωγενείς παράγοντες όπως ο αέρας και η σκόνη. Τα γυαλιά ηλίου πρέπει να τα προμηθευόμαστε από τα οπτικά καταστήματα και με την βοήθεια των οπτικών μπορούμε να βρούμε τα κατάλληλα με βάσει τις προσωπικές μας ανάγκες.
Μετά την ηλικία των 40 ετών ο φακός του οφθαλμού χάνει την ικανότητα του να προσαρμόζει γρήγορα και μειώνεται η περιφερική όραση. Τις βραδινές ώρες που η φωτεινότητα είναι περιορισμένη η οδήγηση γίνεται ακόμα δυσκολότερη και τα φώτα στους δρόμους προκαλούν διάχυση του φωτός και θάμπωμα στην όραση των οδηγών εξαιτίας της φωτεινότητας των προβολέων των οχημάτων. Τα άτομα αυτά παρουσιάζουν δυσκολία στις έντονες αλλαγές του φωτός κυρίως με την ανατολή και δύση του ηλίου(αντηλιά).
Κριτήρια για ασφαλή και άνετη οδήγηση
1 Τακτικός οφθαλμολογικός έλεγχος μια φορά τον χρόνο.
2 Χρήση των διορθωτικών γυαλιών ή φακών επαφής κατά την διάρκεια της οδήγησης όλες τις ώρες και ένα ζευγάρι εφεδρικών γυαλιών στο αμάξι.
3 Αποφυγή οπτικής κόπωσης σε μακρινά ταξίδια κάνοντας συχνές στάσεις ανά 2 ώρες (περίπου 200χλμ).
4 Καθαρά τζάμια (το παρμπρίζ) και οι καθρέπτες των αυτοκινήτων, έλεγχος των λαμπτήρων των προβολέων.
5 Χρήση ποιοτικών γυαλιών ηλίου για την απορρόφηση των ακτινοβολιών και των αντανακλάσεων.
6 Τήρηση των ορίων ταχυτήτων και υπακοή στις πινακίδες
7 Χρήση ζώνης ασφαλείας προλαμβάνοντας τυχόν τραυματισμούς των οφθαλμών.
8 Και τέλος, σε περιπτώσεις που γίνεται χρήση φαρμάκων που μπορεί να επηρεάσουν την όραση ή τα αντανακλαστικά, να αποφεύγετε γενικά η οδήγηση (αντιισταμινικά, ηρεμιστικά, αγωγή για Parkinson κτλ).
Η όραση αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία για άνετη και ασφαλή οδήγηση στα οδικά δίκτυα μειώνοντας την πιθανότητα ατυχημάτων.
